Termin apiterapia pochodzi od słów: apis (łac. pszczoła) i therapia (gr. leczenie). Wśród współczesnych naturalnych metod leczenia apiterapia, wykorzystując lecznicze działanie produktów pszczelich, zwłaszcza propolisu, pyłku kwiatowego, pierzgi oraz mleczka pszczelego, cieszy się coraz większym uznaniem.
- Miody naturalne, miód, leczenie, mleczko pszczele, pierzga, propolis, kit pszczeli, jad pszczeli, miód pszczeli, miody
W apiterapii stosuje się:
- miód – znajduje zastosowanie w leczeniu chorób układu krążenia, układu oddechowego, układu pokarmowego, układu moczowego, skóry i błon śluzowych, hemoroidów oraz schorzeń ginekologicznych;
- propolis – znajduje zastosowanie w leczeniu czyraków i odleżyn, chorób alergicznych i reumatycznych, uszu, oczu oraz układu krążenia;
- pyłek kwiatowy i pierzga – znajdują zastosowanie w leczeniu chorób żołądka, jelit, wątroby, prostaty, układu krwiotwórczego oraz schorzeń psychicznych;
- mleczko pszczele – znajduje zastosowanie w leczeniu chorób układu krążenia, układu pokarmowego, skóry, błon śluzowych, oczu, zaburzeń przemiany materii, chorób narządu ruchu i wieku starczego;
- jad pszczeli (tzw. apitoksynoterapia) – znajduje zastosowanie w leczeniu chorób reumatycznych, alergicznych i blizn pooperacyjnych.
W Polsce apiterapia ma szczególnie długą i bogatą tradycję. Produkty pszczele są źródłem wysokowartościowych białek, aminokwasów egzogennych, kwasów organicznych, enzymów, wszystkich witamin, biopierwiastków oraz substancji biologicznie aktywnych, które są odpowiedzialne za wielokierunkowe właściwości pszczelich specyfików.
Wieloletnie badania farmakologiczne i kliniczne oraz obserwacje w dziedzinie apiterapii potwierdziły korzystne działanie pszczelich preparatów w profilaktyce i leczeniu wielu schorzeń.
Istnieje szereg uznanych leków otrzymywanych z surowców pszczelich, które produkowane są w postaci gotowych preparatów farmaceutycznych o określonym przeznaczeniu terapeutycznym.
Apiterapia jest dziedziną medycyny, zajmującą się leczeniem i profilaktyką schorzeń za pomocą produktów pszczelich. Dawniej, termin apiterapia zastrzeżony był dla leczenia schorzeń reumatycznych jadem pszczelim.
Obecnie ta dziedzina lecznictwa nosi nazwę apitoksynoterapii, natomiast wykorzystanie pozostałych produktów pszczelich w lecznictwie określa się mianem właściwej apiterapii i pod tym pojęciem rozumiemy leczenie chorób produktami zebranymi, przetworzonymi lub wydzielonymi przez pszczołę.
Ze względu na rodzaj preparatów pszczelich stosowanych w apiterapii możemy wyróżnić:
- preparaty jednorodne – oparte na jednym produkcie pszczelim,
- preparaty złożone – zawierające w swoim składzie dwa lub więcej produktów pszczelich
- preparaty mieszane, w których składzie obok produktów pszczelich znajdują się inne składniki pochodzenia naturalnego, wreszcie ziołomiody i miody.
Działanie produktów pszczelich jest wielokierunkowe: antybakteryjne, cytostatyczne, regeneracyjne, lipostabilne, stymulujące metaboliczne, detoksykacyjne, immunomodulacyjne, znieczulające i hormonopodobne.